HOEVEEL BRODEN HEB JE?
Vier tafels en een kruis. Dat zijn de onderdelen van de nieuwe hongerdoek 2013 die kort geleden door de Duitse vastencampagne Misereor is vrijgegeven. De kunstenaar, de in Bolivia wonende, maar in Slowenië geboren Ejti Stih, is aan de slag gegaan met de vraag van Jezus aan de apostelen in het evangelie van Marcus in het bekende verhaal van de broodvermenigvuldiging (Mc 6). Hoeveel broden heb je?
Ze zijn met een boot naar een eenzame plaats gevaren, maar veel mensen zijn Jezus gevolgd. Ze hebben honger gekregen en de broodwinkel is ver weg. Jezus heeft medelijden met hen en geeft de apostelen de opdracht voor voedsel te zorgen. Maar hoe? Een jongetje heeft nog vijf broden en twee vissen. We zien het op de afbeelding linksboven. Ervoor zorgen dat mensen te eten hebben: dat is de opdracht die Jezus geeft. Niet alleen aan zijn apostelen, aan iedereen die in hem wil geloven. Zorg voor anderen, vooral de armen en behoeftigen: het is het hart van het evangelie, de basis van het christendom. De opdracht voor elke gelovige.
Dat is wat de schilder naar voren wil brengen in de veertigdagentijd. Ook vandaag nog zijn er vele hongerenden in de wereld. Een miljard mensen, schat men. Zelfs meer dan veertig jaar geleden door de toename van de wereldbevolking. Driekwart ervan zijn vrouwen en kinderen. En dat is eigenlijk een schandaal in de wetenschap dat dat eigenlijk helemaal niet nodig is. Onze aarde kan voldoende voedsel produceren! Er kan voedsel genoeg zijn. Het moet alleen worden opgehaald en verdeeld. Beter verdeeld. Solidariteit en gerechtigheid moeten gebeuren. En Jezus is gekomen om leven te geven, leven in alle facetten (Joh. 10,10). En hoe de aarde er dan uitziet, zien we rechts onderin. Gelukkig kinderen op tafel zittend met de bengelend over de rand, in een korenveld.
In de afbeelding rechtsboven zien we een actualisering van het Laatste Avondmaal. De armen, de gekwetsten, mensen die aan de onderkant leven, aan de rafelrand, zij zijn het die worden uitgenodigd aan de tafel. Mensen overal vandaan, uit alle naties en volken, kinderen en vrouwen. Met hen deelt Jezus zijn 'brood van het leven'. Hen worden de voeten gewassen, zij zijn de belangrijksten in het rijk der hemelen.
Niet de machtigen van deze aarde, die linksonder worden afgebeeld aan hun tafel. De rijken aan hun overvloedige tafels, de onderdrukkers die alleen aan zichzelf denken, de soldaten met hun dodelijke wapens. Ook de rijke landen, zegt schilder Ejti Stih in haar verklaring, de vertegenwoordigers van het wereldwijde kapitalisme die alleen maar oog hebben voor nog grotere winsten. Ze zien de naar hen uitgestoken handen van de armen niet eens. Ze zien alleen maar zichzelf. Het bijbelverhaal dat de kunstenaar voor ogen had is dat van Lazarus (Lk 16). Hij staat symbool voor al die kinderen, vrouwen en mannen die ook voor ons huisdeuren, voor onze grenzen bivakkeren, hun handen naar ons uitgestrekt om hulp, om aandacht, een boterham. Dat alles wordt bijeengehouden door het kruis, symbool van het lijden, maar in het vurige geel ook symbool van de verrijzenis. Er is brood en zijn vissen. Laten we ze delen.
De hongerdoek 2013 is zoals gebruikelijk te bestellen bij Vastenaktie: www.vastenaktie.nl. Momenteel wordt hard gewerkt aan begeleidend materiaal.