·               Thema viering: Oog voor het recht van de zwaksten 

·               Dienst van woord en gebed.  Met de stem van drie bisschoppen, Tutu, Labayen en Proaño.

·               5e zondag in de Veertigdagentijd (B-jaar) over de graankorrel die sterven moet.

·               Lezing: Joh. 12, 23-26.  


Openingswoord
'De graankorrel moet sterven om vrucht te geven', is een uitspraak van Jezus. Een uitspraak die vraagt om ogen die opengaan in geloof. Zou deze uitspraak ook een vingerwijzing kunnen zijn bij de strijd tegen armoede en honger in de wereld? Dat willen we  in dit samenzijn  samen overdenken. Biddend om open ogen. Biddend om licht op ons pad.

Evangelielezing
Jezus sprak: 'Het uur is gekomen, dat de mensenzoon verheerlijkt wordt. Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft hij alleen; maar als hij sterft, brengt hij veel vrucht voort. Wie zijn leven bemint, verliest het; maar wie zijn leven in deze wereld haat, zal het ten eeuwigen leven bewaren. Wil iemand Mij dienen, dan moet hij Mij volgen; waar Ik ben, daar zal ook mijn dienaar zijn. Als iemand Mij dient, zal de Vader hem eren' (Joh. 12, 23-26).  

Het lied van alle zaad
Wie als een god wil leven hier op aarde (GvL 546)

Overweging
Zaad moet sterven om vrucht te dragen:
dat vergt een sprong in het duister van de aarde,
dat vraagt ogen die opengaan in geloof.
(korte pauze)
Zaad moet sterven om leven voort te brengen:
dat geldt niet alleen voor individuele mensen,
maar voor de mensengemeenschap als geheel.
(korte pauze)
Bij dit openen van de ogen naar de wereld
bij dit openen van de ogen van de wereld
zouden christenen een voortrekkersrol moeten vervullen.
(korte pauze)
Om ons geloof daarin te sterken
luisteren wij vandaag naar christenen uit de Derde Wereld.
Zij ontsteken een licht op ons pad.

Lied Wie durft nog spreken
Wie durft nog spreken uit naam van God?
Wie kwam hem hier ooit tegen,
Wie is nog om hem verlegen?
De lucht is dicht en sprookjes zijn verleden tijd.
Wie bidt nog: Vader, U die in de hemel zijt?  

Moet ik terug waar het ooit begon,
Naar armen en ontheemden,
Van dichtbij tot in den vreemde,
Tot in de arme die ik zelf in wezen ben,
En krijg ik dan weer oor en oog en hart voor Hem?  

(Tekst: Jan v. Opbergen, melodie: Allen die willen naar Island gaan).
 


EEN STEM UIT AFRIKA

Luisteren wij naar een stem uit Afrika, De stem van Desmond Tutu, aartsbisschop van de anglikaanse Kerk in Zuid-Afrika.
'De kerk staat voortdurend bloot aan de verleiding om de wereld gelijkvormig te zijn, om invloed te willen die voortkomt uit macht, prestige en voorrecht. En ze vergeet steeds dat haar Heer en Meester geboren werd in een stal, dat de boodschap van de engelen over Zijn geboorte niet het eerst aan de hoge heren werd verkondigd maar aan de eenvoudige boerenschaapherders. De kerk vergeet dat Zijn solidariteit de armen gold, de vertrapten, de zondaars, de verachten, de uitgestotenen, de prostituees, het uitschot van de maatschappij. Die waren zijn vrienden, van wie Hij zei dat ze eerder in de hemel zouden komen dan de zelfgenoegzamen, de farizeeërs, de schriftgeleerden, de godsdienstige leiders van Zijn tijd.De kerk moet altijd klaar staan om de voeten van de leerlingen te wassen, een dienende kerk, die de kant kiest van de machtelozen om hun stem te zijn, die solidair is met de armen en onderdrukten, de mensen aan de rand van de samenleving'.Danken wij God voor het licht dat hij vanuit Afrika laat schijnen op ons pad. Bidden wij dat Hij onze ogen opent, opdat wij Hem kunnen vinden temidden van de armen in onze wereld.

(De eerste kaars op een drie-armige kandelaar wordt ontstoken. Korte stilte).


Gedicht
Hij heet Jezus Christus en hij heeft honger,
hij huilt door de mond van wie honger lijdt.
De mensen lopen voorbij als ze hem zien
en haasten zich vlug naar de kerk.
Hij heet Jezus Christus en heeft geen huis
hij slaapt in de goot, voorbijgangers versnellen hun pas
en zeggen dat hij een dronken landloper is.
Hij is onder ons, wij hebben hem niet herkend.
Hij is onder ons en wij verachtten hem.
(Uit een liedboek van Braziliaanse basisgemeenschappen)

 


EEN STEM UIT AZIË

Luisteren wij naar een stem uit Azië, de stem van Julio Labayen, oud-bisschop van Infanta in de Filippijnen.
'De allesoverheersende reden waarom we voor de armen zijn is, omdat God met hen is, God en zijn Christus hebben al gekozen. Wij kiezen voor de armen, niet omdat zij beter zijn dan de rijken; of omdat zij heilig zijn en de rijken niet; noch minder omdat zij de meerderheid vormen. Wij volgen simpelweg Gods leidraad.Gods keuzes hebben altijd willekeurig geleken. Dat is dan jammer voor hen die aandringen op meer planning. Nemen we het verhaal van Elia: God openbaarde zich niet in de wind, niet in aardbevingen of in vuur, maar in de zachte bries (1 Kon.19). Ook de strijd van de armen is zo'n plaats waar God zich bij voorkeur laat vinden. Dat is altijd zo geweest. Deze geloofsdaad in Gods aanwezigheid onder de armen is even moeilijk als die van een Thomas of een Nicodemus, die de God van het Verbond moesten ontdekken in een sterfelijk mens'. Danken wij God voor het licht dat hij vanuit Azië laat schijnen op ons pad. Bidden wij dat Hij onze ogen opent, opdat wij Hem kunnen vinden temidden van de armen in onze wereld.
(De tweede kaars wordt ontstoken. Korte stilte.)

 


Gedicht
Hij heet Jezus Christus en is analfabeet,
hij werkt niet, maar bedelt op straat.
De mensen zeggen, als ze hem zien:
Die nietsnut! Laat hem gaan werken...
Hij heet Jezus Christus en hij is gestoten
uit de gemeenschap en uit de kerk.
Als een koning zagen ze hem,
terwijl hij toch leefde met armen.
Hij is onder ons, wij hebben hem niet herkend.
Hij is onder ons en wij verachtten hem.  


EEN STEM UIT LATIJNS AMERIKA

Luisteren we naar een stem uit Latijns-Amerika de stem van Leonidas Proaño, oud-bisschop uit Ecuador.  
'Armen voelen zich bijna als vanzelf solidair met andere armen, met ieder trouwens die te lijden heeft. Rijke mensen worden egoïsten. Hun hart versteent, omdat ze gehecht zijn aan hun bezittingen. En als het hart versteend is, raakt het geweten ernstig gehandicapt, alsof er eenkorst omheen zit of een stalen pantser.Christus was vrij. Hij was vrij omdat hij arm was. Rijkdommen ketenen het hart. Hij was vrij omdat hij niet de gunst zocht van de rijken en de machtigen. Christus was zelfs vrij in het aanschijn van de dood. Ja, hij was vrij, zeer vrij. Ook de kerk moet vrij zijn. Men kan zich geen kerk inbeelden die afhankelijk is, en zeker niet een kerk die afhankelijk is van de machten van deze wereld.De kerk wordt geroepen om Christus te volgen. Christus zelf is arm geworden. Hij heeft de armen uitverkoren en hij heeft hen gevormd om zijn kerk te stichten. De katholieke kerk moet arm zijn, solidair met de armen, zoals Christus.'Danken wij God voor het licht dat hij vanuit Latijns-Amerika laat schijnen op ons pad. Bidden wij dat Hij onze ogen opent, omdat wij Hem kunnen vinden temidden van de armen in onze wereld.
(De derde kaars wordt ontstoken. Korte stilte).

Gedicht
Hij heet Jezus Christus en is ziek,
Hij zit in de gevangenis, achter tralies,
en wij, wij bezoeken hem zelden.
Hij leeft aan de rand van de maatschappij.
Hij heet Jezus Christus en hij dorst
naar een wereld vol liefde en recht.
En ofschoon hij zich inzet voor vrede,
dwingt de openbare wanorde hem tot strijd.
Hij is onder ons en wij hebben hem niet herkend.
Hij is onder ons en wij verachtten hem.  

Voorbede
Laten wij bidden tot God, de Vader van alle licht.
Dat onze ogen opengaan en wij het verhaal van de graankorrel in de aarde steeds beter mogen verstaan.
Laat ons bidden...
Dat onze ogen opengaan en wij Jezus mogen herkennentemidden van de armen en zwaksten in onze wereld.
Laat ons bidden...
Dat onze ogen opengaan en wij Jezus mogen navolgenin het breken en delen van het brood voor allen.
Laat ons bidden...
God onze Vader, doe uw aanschijn over ons lichten, opdat wij mogen zien.
En geef ons als gids op ons pad uw Zoon Jezus, het licht der wereld.
Dat vragen wij u door Christus, onze Heer.

Lied: Ik zie de hemel opengaan  
Ik zie de hemel opengaan,
de aarde in het licht
van mensen die elkaar zien staan,
-
Gods eigen aangezicht.

Ik zie de wereld omgekeerd,
het laagste bovenaan,
het ongeziene in het licht,
-
uit niets groeit Gods bestaan.

Ik zie het lang beloofde land,
waar alles wordt gedeeld,
van grond tot licht,
van steen tot brood,
-
wij zijn Gods evenbeeld.  

Ik zie een stad van puur kristal,
de leugens zijn voorbij.
Wij leven in doorzichtigheid,
-
Gods waarheid leven wij.

Tekst: Jan v. Opbergen. Melodie: God moves in a mysterious way (Liedboek voor de kerken, no. 447).
Als twee coupletten worden samengevoegd, kunnen ook andere bekende melodieën worden gebruikt als: 'Ick wil mi gaen vertroosten' of  'God groet u zuivere bloeme'.