Ten geleide
De hier volgende overwegingen zijn gemaakt bij een aantal afbeeldingen van kruisweg en verrijzenis van de hand van de Argentijnse Nobelprijswinnaar voor de Vrede, Adolfo Esquivel. Hij maakte deze afbeeldingen speciaal voor 1992 op verzoek van de Europese Vastenacties. Afbeeldingen op A4 formaat zijn bij Vastenaktie/Cordaid te bestellen.
Op 14 posters wordt de lijdensweg van Jezus weergegeven in relatie met belangrijke momenten en thema's van de geschiedenis van Latijns-Amerika. De vijftiende statie - de Verrijzenis - wordt uitgebeeld op een zgn. hongerdoek, waar men Jezus aan het hoofd van een grote groep armen en onderdrukten op weg ziet gaan naar een nieuwe toekomst.
De staties van de Latijns Amerika kruisweg zijn zeer suggestief. Het is de moeite waard ze optimaal en ook meermalen te gebruiken. Alle 14 met de aangeboden teksten, maar u kunt zich ook beperken tot enkele staties. Neem dan de tijd om heel aandachtig te kijken naar wat ze laten zien. Wissel met elkaar uit wat indruk op u maakt. Laat het dan weer stil zijn. Laat dan - wie dat wil - ieder zeggen wat hij of zij op het hart heeft. Uiteraard is dit een suggestie die vooral van toepassing zal zijn op een wat kleinere groep. Dat geldt ook voor de volgende. Daar is bovendien enige durf en vertrouwdheid met elkaar voor nodig.
Wij zijn niet zo gewend in de liturgie iets met ons lichaam te doen. Kijk heel aandachtig naar wat een bepaalde statie te zien geeft. Probeer heel eerlijk te kijken. Welke figuur of figuren spreken je het meest aan, trekken aan of stoten af? Kies er een uit en identificeer je ermee in houding, in gelaatsuitdrukking, maar op je eigen manier. Voel je je bijvoorbeeld als het echtpaar dat op de tweede statie op afstand blijft, neem dan afstand. Letterlijk. Als ieder in degroep die dat wil zijn of haar figuur gevonden heeft, laat dan ieder zeggen, wat hij of zij ervaart. Heel kort, als een soort onderschrift bij een foto. Laat er dan stilte zijn. Gebeden. Een lied.    


statie1.jpg1. JEZUS WORDT TER DOOD VEROORDEELD
Thema: Mensenrechten
Wij zien Jezus temidden van gevangenen en gefolterden. Ook de zgn. 'Dwaze Moeders' zijn aanwezig, vragend naar hun verdwenen mannen en kinderen.  

Overweging
Latijnsamerikaanse psalm:
Mijn God mijn God waarom hebt Gij mij verlaten?
een karikatuur ben ik geen mens, mikpunt van spot
in alle kranten wordt om mij gelachen
Tanks rondom, mitrailleurs die naar mij wijzen
en overal prikkeldraad, prikkeldraad onder stroom
Ik ben een naam in hun papieren
ik kreeg een nummer in mijn huid
gefotografeerd achter prikkeldraad
als op een röntgenfoto zijn al mijn beenderen te tellen
ik ben niemand meer
naakt word ik naar de gaskamer gedreven
ze verdelen mijn kleren en mijn schoenen
ik vecht met de dood in de psychiatrische kliniek
ik stik onder de zuurstofkap
ik schrei op het politiebureau
in de rechtzaal, de folterkamer, het weeshuis
ik ben radio-actief besmet
iedereen is bang en ontwijkt me
Maar eens zal ik mijn broeders over U verhalen
ik zal U prijzen op onze bijeenkomst
mijn liederen klinken op uit een groot volk
de armen gaan aan tafel
ons volk viert feest, het nieuwe volk dat wordt geboren
(Ernesto Cardenal: Psalm 21, uitg. Ten Have)
 

Gebed
God, in Jezus komt u op ons toe
als een mens beroofd van zijn rechten.
Houd in ons het heimwee levend naar een wereld
waarin recht en gerechtigheid heersen.
 

Lied
De steppe zal bloeien.
De steppe zal lachen en juichen
De rotsen die staan vanaf de dagen der
Schepping, staan vol water, maar dicht
de rotsen gaan open.
Het water zal stromen,
het water zal tintelen,
stralen,
dorstigen komen en drinken,
de steppe zal drinken.
De steppe zal bloeien.

e steppe zal lachen en juichen.
 
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-2.jpg2. JEZUS NEEMT HET KRUIS OP ZIJN SCHOUDERS
Thema: De vereenzaming in de grote stad.
Midden in een Latijnsamerikaanse miljoenenstad neemt Jezus het kruis op. Een paar voorbijgangers kijken toe. De meesten merken het gebeuren niet eens op.
 

Overweging
Roger Schutz, de vermoorde prior van het oecumenische klooster in Taize, vertelt:
"Aan het eind van een verblijf op Haiti kwam een kind uit een arme sloppenwijk helemaal naakt op me af. "Neem me met je mee!", drong het aan. En de kinderen die erbij stonden, riepen: "Ja, het heeft geen moeder en geen vader."
In deze sloppenwijk lieten elke dag heel wat gezichten iets doorschemeren van de lijdende Christus op het kruis.
Ook in het noordelijk halfrond worden heel wat mensen in de steek gelaten, maar het gebeurt meer verborgen, onopvallend. Zo vertelde een jonge knaap uit een grote stad naar aanleiding van de parabel van de verloren zoon: "Bij ons thuis ben ik, de zoon, niet weggelopen, maar heeft mijn vader ons verlaten".
(Kruisweg Averbode, pag. 50)
 

Gebed
God, in Jezus komt u op ons toe als een mens,
door allen verlaten.
Houd in ons het heimwee levend naar een wereld van gemeenschap.

Lied
De ballingen keren.
Zij keren met blinkende schoven.
Die gingen in rouw
tot aan de einden der aarde,
een voor een, en voorgoed,
die keren in stoeten.
Als beken vol water,
als beken vol toesnellend water,
schietend omlaag van de bergen,
als lachen en juichen.
Die zaaiden in tranen,
die keren met lachen en juichen.
 
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-3.jpg3. JEZUS VALT VOOR DE EERSTE MAAL ONDER HET KRUIS
Thema: Burgeroorlog
We zien Jezus neervallen in een straatje van een Middenamerikaans dorp. Overal om hem heen zijn verwoeste en brandende huizen. Naast Jezus zakt bisschop Romero door dodelijke schoten getroffen in elkaar.  

Overweging
Woorden van bisschop Romero, uitgesproken kort voor zijn dood:
"Ik ben geregeld met de dood bedreigd. Als Christen moet ik u zeggen dat ik niet geloof in de dood zonder opstanding: als ze me doden zal ik opstaan in het Salvadoraanse volk. Ik zeg dit zonder opschepperij, in de grootste eenvoud Mij kunnen ze doden, maar niet de stem van de gerechtigheid."
 

Gebed
God, in Jezus komt u op ons toe
als een mens door eigen landgenoten afgeschreven en vermoord.
Houd in ons het heimwee levend
naar een wereld waarin we als broers en zusters het leven delen.
 

Lied
De dode zal leven.
De dode zal horen: nu leven.
Ten einde gegaan
en onder stenen bedolven:
dode, dode, sta op,
het licht van de morgen.
Een hand zal ons wenken,
een stem zal ons roepen: Ik open
hemel en aarde en afgrond
en
wij zullen horen
en wij zullen opstaan
en lachen en juichen en leven.
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-4.jpg4. JEZUS ONTMOET ZIJN MOEDER
 
Thema: Lijden en solidariteit in de krottenwijken
We zien de ontmoeting van Jezus en Maria zich voltrekken midden in een krottenwijk aan de rand van een grote stad, tussen een vuilnishoop en een open riool.  

Overweging
Gedicht uit Guatemala:
Moeder van het Nieuwe Vaderland,
arme, gekleineerde moeder,
wier smart een andere smaak geeft
aan de tortilla,
het zout en de zwarte koffie.
Moeder van Sara Cabrera
moeder van Patrocinio Menchu,
en moeder van de zestig
die afgeslacht werden in Cotzal...

Mijn Moeder,
Moeder van het Volk,
begraven samen met het leed,
en duizend maal opgestaan
in iedere vrouw die gekrenkt werd,
maar waardig en met opgericht hoofd
de onvermijdelijke weg ging
van pijn en hoop.

Neem op uw schoot
wie, uitgeteerd en leeggebloed,
van het kruis genomen worden,
en laat uw hart zich verheugen
op de viering van komende zondag,
het feest van de Verrijzenis".
 
(Julia Esquivel: Guatemala zal bloeien. Uitg. BijEEN)

Gebed
God, in Jezus komt u op ons toe als kind van een moeder.
Houd in ons het heimwee levend naar een wereld
waarin moeders niet meer hoeven huilen om het lot van hun kinderen.

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591,  couplet 1)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-5.jpg5. SIMON VAN CYRENE HELPT JEZUS ZIJN KRUIS TE DRAGEN
Thema: De zwarte bevolking van Latijns Amerika
We zien hoe een zwarte jongeman, nakomeling van de uit Afrika geïmporteerde slaven, de last van Jezus' kruis helpt verlichten.

Overweging
Ik dank U, O God dat ik zwart geschapen ben,
dat U de last van alle smart
op mij hebt geladen.
Zesendertig zwaarden hebben mijn hart doorboord,
Zesendertig vuren hebben mijn lichaam verbrand
En op elke kruisberg heeft mijn bloed
de sneeuw roodgekleurd
 
En toch ben ik blij dat ik de wereld draag,
blij met mijn korte armen,
met mijn lange armen,
met mijn dikke lippen.
Ik dank U O God dat ik zwart geschapen ben
Blank is een gelegenheidskleur,
zwart de kleur van alle dag.
En ik draag de Wereld sinds de dageraad der tijden
En mijn lach over de Wereld, in de nacht,
schept de dag.
Ik dank U O God dat ik zwart geschapen ben."
(Bernard Dadie', Ivoorkust. Uit 'Stem van alarm, stem van vuur' ; uitg. Het Wereldvenster)
 

Gebed
God, in Jezus komt u op ons toe
als zoon van een gediscrimineerd volk.
Houd in ons het heimwee levend naar een wereld
waarin ieder volk zich open durft te stellen
voor de rijkdom van het andere.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 2)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-6.jpg6. VERONICA DROOGT JEZUS' GEZICHT AF
Thema: De Indianen in het Andesgebergte
We zien hoe Jezus het kruis draagt door een arm Andesdorp, waar de Indianen al eeuwenlang naar de schraalste gronden zijn verdreven. Mensen met zware lasten op de schouders staan om Jezus heen. Een Indiaanse vrouw droogt zijn gezicht af.  

Overweging
Lied van de christelijke basisgemeenschappen in Bolivia:
In het gelaat van elke uitgebuite capesino
in het gelaat van elke jonge werkloze
in het gelaat van elk hongerig kind
in het gelaat van elke onderbetaalde mijnwerker
in het gelaat van elke ontslagen arbeider
in het gelaat van elke weggedrukte Indio
in elk gelaat
is God méér aanwezig
dan in een kerkgebouw van baksteen.
Een klap in het gelaat van de uitgebuite boer
in het gelaat van de jonge werkloze
in het gelaat van het hongerig kind
in het gelaat van de onderbetaalde mijnwerker
in het gelaat van de ontslagen arbeider
in het gelaat van de weggedrukte Indio
is een klap
in het gelaat van de Heer.
(uit: Wereldwijd Brevier, uitg. BijEEN)

Gebed
God, in Jezus komt u op ons toe
als drager van andermans lasten.
Houd in ons het heimwee levend
naar een wereld waar lasten en lusten gelijkelijk worden verdeeld.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 3)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-7.jpg7. JEZUS VALT VOOR DE TWEEDE MAAL ONDER HET KRUIS
Thema: de boeren zonder land
We zien Jezus met zijn kruis aan het hoofd van een demonstratie van landlozen. In een eindeloze stoet worden spandoeken en kruisen achter Jezus' kruis aangedragen.  

Overweging
Uit een verklaring van de Braziliaanse basisgemeenschappen:
"De strijd voor de grond is niet alleen een economische strijd. Het is een strijd voor menselijke waardigheid, opdat iedereen zou erkend worden als een menswaardig persoon, een zoon of dochter van God. Het gaat om méér dan een lapje grond. Het land is een geschenk van God, een plaats om te leven en te werken.
Daarom is de strijd voor de grond voor de boer een strijd voor het leven. Voor de grootgrondbezitter is de grond als een koe: hij verlangt ervan slechts geld dat hem zal verrijken. De boer verlangt van een koe melk om zich te voeden. De grootgrondbezitter voelt zich niet alleen eigenaar van de grond, maar ook eigenaar van het leven van hen die deze grond bewonen. Hij is het die doodt. Onze martelaren zijn daarvan het bewijs.
Toch blijft het volk vechten voor zijn leven. Het laat zich niet intimideren. De strijd van het volk ondermijnt de macht van de groten.
Bewogen door deze gedachten, nodigen we allen uit om vol moed en kracht zich in geloof te engageren in de strijd voor een landhervorming in dienst van het volk. We weten dat God met ons is. De God die Abraham opriep om op zoek te gaan naar het beloofde land. De God die Mozes opriep om zijn volk weg te leiden uit Egypte en het voor te gaan naar een land van melk en honing. Van
Jezus hebben we de belofte: 'Ik zal met u zijn tot het einde der tijden'. En hij zegt ons ook: 'Houd moed, ik heb de wereld overwonnen'."
(uit: Grondbrieven, uitg. Vastenaktie)
 

Gebed
God, in Jezus komt u onder ons
als iemand die nog geen steen heeft
om zijn hoofd op neer te leggen.
Houd in ons het heimwee levend naar het land
dat overvloeit van melk en honing.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, gVl 591, couplet 1)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-8.jpg8. JEZUS TROOST DE VROUWEN
Thema: De bijdrage van de vrouwen aan het ontwikkelingswerk
We zien Jezus met zijn kruis tussen een groep Indiaanse vrouwen. De soldaten bedreigen hen, maar ze laten zich niet verjagen.  

Overweging
Een gedicht van Maria Miguel uit Brazilië:
Op een dag schreeuwde de vrouw:
Ik ben een krijger!
En het geluid van haar stem was te horen
over de schuttingen heen.
Ik ben een vrouw, moeder en krijger.
Mijn terrein reikt verder dan de kookplaats.
Ik wordt koningin van mijn huis genoemd.
Maar ik ben groter dan de oceaan en de zee.
Vroeg in de morgen ging ik naar de begraafplaats.
Zoals Maria Magdalena, en ik zag.
Daar was leven dat verkondigd moest worden.
Ik ben moeder - ik geef leven.
I
k ben echtgenote - ik ben vol begrip.
Ik ben volk, - ik ben liefde.
Waar iemand valt, ik zal hem oprichten.
Ik ben een regenboog in deze onrechtvaardige wereld.
Ik ben gelijkheid
Mijn naam is volk - ik ben de mensheid.
Wie mij wil vinden...
Het is makkelijk - ik ben niet thuis
Ik ben waar de strijd is - ik ben krijger
Ik ben nikker, ik ben arm, ik ben weduwe,
Ik ben oud en bijna ongeletterd.
Maar ik ben gemakkelijk te vinden.
In de strijd van de volksbeweging!
Iedereen kent me
Ik ben wat nog blijft aan vreugde en liefde
Ik ben alles dat goed is, hemelse droom
.
Ik ben alleen maar Maria Miguel.
(uit: Missionaire Agenda 1991/92)
 

Gebed
God, in Jezus hebt u de barrières tussen de mensen doorbroken.
Houd in ons het heimwee levend
naar een wereld waarin alle vrouwen en mannen
zich de gelijkwaardige kinderen mogen voelen
van één Vader.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 2)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)

statie-9.jpg9. JEZUS VALT VOOR DE DERDE MAAL ONDER HET KRUIS
Thema: Straatkinderen
Jezus valt neer bij een kruispunt van een volkswijk in de stad. Om hem heen bevinden zich zwerfkinderen: slapend in dozen, graaiend in de afval, proberend iets te verkopen aan de voorbijgangers.  

Overweging
Een verhaal van Roger Schutz, de vermoorde prior van het oecumenische klooster in Taizé:
"Een beeld uit Bangladesh spookt door mijn hoofd. In een smal steegje zat een kind gehurkt op de grond. Het droeg een baby op zijn arm en wilde er een tweede oppakken met zijn andere hand. Toen het de beide baby's tegelijk in zijn armen hield, zakte het kind in elkaar. Een beeld van de gekwetste onschuld van kinderen. Waarom zijn we niet in staat om de zorg voor zulke kinderen op
ons te nemen? Meer dan een jaar later wordt mijn hart nog door dit beeld gekweld".
(Kruisweg, Averbode)
 

Gebed
God, in Jezus laat u ons weten
dat wij moeten worden als kinderen.
Houd in ons het heimwee levend naar een wereld
waarin voor kinderen een toekomst is.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 3)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-10.jpg10. JEZUS WORDT VAN ZIJN KLEREN BEROOFD
Thema: De vernietiging van het regenwoud
Wij zien hoe Jezus van zijn kleren wordt beroofd midden in een gekapt oerwoud. Nog enkele tronken staan overeind. Tractoren verslepen de stammen voor hardhout-export. Een Indiaan kijkt toe, hoe zijn voorvaderlijke grond van haar kleed wordt beroofd. Chico Mendez, de Braziliaanse strijder voor behoud van het regenwoud, ligt vermoord op de grond.

Overweging
Een gebed van Noord-Amerikaanse Indianen:

Heer,
de rotsige hoogten,
de sappige weiden,
de dampende paarden,
de liefde der mensen,
wij allen horen bij elkaar.
In het kabbelende water klinkt de stem van onze voorouders.
De rivieren zijn onze broeders,
die lessen onze dorst.
De lucht is kostbaar voor de rode man,
want alle levende wezens,
dieren, bomen, mensen,
delen in dezelfde adem.

Heer,
leer ons en onze kinderen,
dat de aarde onze moeder is.
Als mensen op haar spuwen
bevuilen ze zichzelf.
De aarde is niet van de mens,
maar de mens behoort de aarde.
 
Het tapijt van het leven
wordt niet door de mens gemaakt.
Hij is er slechts een draadje van.
U, Heer, staat boven alles."
(Wereldwijd Brevier no.2, uitg. BijEEN)
 

Gebed
God, uw zoon Jezus vergelijkt ons
met bomen die goede vruchten moeten voortbrengen.
Laat een van die vruchten
het behoud van onze eigen aarde zijn.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 1)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-11.jpg11.  JEZUS WORDT AAN HET KRUIS GENAGELD
Thema: Schulden
Terwijl Jezus wordt gekruisigd, worden om hem heen de armen in de Derde Wereld geplunderd. De arme landen worden afgebeeld als de goudmijn waardoor de banken in de rijke landen worden gevoed.  

Overweging
De Braziliaanse vakbondsleider Lula (de huidige president)vergelijkt de buitenlandse schuldenlast met een oorlog:
"Zonder radicaal te willen zijn of te overdrijven, moet ik u zeggen dat de Derde-Wereld-oorlog al begonnen is. Een stille oorlog, maar daarom niet minder luguber. In plaats van soldaten sterven nu kinderen; in plaats van miljoenen gewonden zijn er miljoenen werkloos geworden; en in plaats van vernietiging van bruggen worden nu scholen, ziekenhuizen, bedrijven en hele economieën neerge-
haald. Het is een oorlog tegen de hele Derde Wereld. En het belangrijkste wapen daarbij is de rente -een wapen dodelijker dan de atoombom, vernietigender dan een laserstraal".
(Themakatern Vastenaktie 1991)
 

Gebed
God, toen uw Zoon Jezus werd gekruisigd zei hij:
"Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen".
Leer ons nu wat wij moeten doen,
opdat niet opnieuw weerloze mensen worden gekruisigd.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL, couplet 2)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)

statie-12.jpg12. JEZUS STERFT AAN HET KRUIS
Thema: Verscheurde wereld
Terwijl Jezus zijn leven geeft voor de wereld, dreigt zij achter zijn rug in twee helften - Noord en Zuid - te worden uiteengescheurd.  

Overweging
Lijkrede van padre Francisco voor een gestorven Mapuche-indiaan:
Vergeef mij, Heer,
dat ik als Indiaan geboren ben en niet als blanke man.
Vergeef mij, Heer,
dat ik tien kinderen heb en niet als anderen twee.
Vergeef mij, Heer,
dat ik geen eigenaar ben van het stukje grond
waarop mijn ouders zijn geboren.
Vergeef mij, Heer, dat ik als erfenis niet meer naliet
dan een eerlijk leven,
dertig geitjes, een paard, twee honden
en een boerenhut van gedroogde stenen,
gebouwd met deze eeltige handen.
Vergeef mij, Heer,
dat ik mijn hele leven werkte en nooit een stoel had in mijn hut,
een tafel noch een bord,
een bad noch een wc en ook geen keuken.
Vergeef mij, Heer,
dat mijn kinderen op blote voeten lopen.
Vergeef mij, dat mijn vrouw ziek achterblijft
en mijn moeder invalide.
Vergeef mij Heer, dat ik nooit heb leren lezen
en redeloos leefde als een os.
Vergeef mij,
dat ik ervan droomde de dag te zien
waarop mijn kinderen bezitters zouden worden van de grond
- als arendsjongen van de lucht -
en dat het niet zo zijn mocht.
Vergeef mij,
dat ik goedgelovig was en me zo vaak bedriegen liet.
Vergeef mij, Heer, dat de christenen me niet overtuigden,
dat alle mensen broeders zijn.
Vergeef mij, dat ik zonder kist begraven word
met slechts drie vrouwen, twee mannen en vijf kinderen in de stoet,
met een uitgedoofde kaars en een kruis van hout,
mijn paard en mijn twee honden...
(uit: Wereldwijd Brevier 2, uitg. BijEEN)
 

Gebed
God, uw zoon stierf voor de eenheid van onze wereld.
Help ons om haar verscheurdheid te genezen.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL, couplet 3)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-13.jpg13. JEZUS WORDT VAN HET KRUIS GENOMEN.
Thema: Het volk Gods dat op weg gaat
Terwijl vrouwen de dodenwake houden bij Jezus lichaam, komt op de achtergrond het volk in beweging.

Overweging
Gedicht uit Nicaragua:

Morgen, mijn zoon, zal alles anders zijn.
De angst zal wegvloeien langs de kerkerdeur.
Handen van nieuwe mensen zullen die kerkerdeur sluiten voor altijd.
De boer zal lachen naar zijn land
- klein land, maar zijn land -
opengebloeid onder de kus van zijn arbeid.
De dochters van de arbeider
zullen zich niet meer te koop aanbieden
en ook de dochters van de boer niet meer.
Brood en kleding zal hun arbeid lonen.
Tranen van het behoeftig gezin zullen drogen.
Morgen, mijn zoon, zal alles anders zijn.
Zonder zweep, zonder gevangenis,
zonder geweren of kogels
om onze ideeën te vernietigen.
Jij zult stappen door de straten van de stad
in jouw handen de handen van je zoon
zoals ik het nu niet kan met jou.
De gevangenis zal je jonge jaren niet kooien,
zoals de mijne werden verstikt.
Je zult niet sterven in ballingschap,
met trillende ogen hunkerend
naar het landschap van je vaderland
zoals jouw vader stierf.
Morgen, mijn zoon, zal alles anders zijn.
(Edwin Castro, in Wereldwijd Brevier, uitg. BijEEN)
 

Gebed
God, uw zoon kwam op onze aarde
als een graankorrel die sterft om nieuw leven te geven.
Help ons om ons in te zetten voor een rijke oogst.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 1)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

statie-14.jpg14. JEZUS WORDT BEGRAVEN
Thema: Het geschonden milieu
Het geschonden lichaam van Jezus wordt naar het graf gedragen tegen de achtergrond van een geschonden aarde. Rokende schoorstenen vullen het land tot aan de verre horizon.  

Overweging
Grafschrift voor een vermoorde vrijheidsstrijder:
Ze hebben je gedood
en ons niet gezegd waar ze je lichaam begroeven
maar sindsdien is heel ons grondgebied je graf;
of liever: in iedere voet grondgebied
waarin je lichaam niet aanwezig is,
ben je opgestaan.
Ze dachten je te doden met een bevel: vuur!
Ze dachten je te begraven
maar zaaien dat was wat ze deden.
(Nicaragua, Ernesto Cardenal, in Wereldwijd Brevier, uitg. BijEEN)
 

Gebed
God, bij de dood van uw zoon
daalde duisternis over de hele aarde.
Geef ons de moed om te blijven geloven in het licht.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 2)
(
tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd)
 

15. JEZUS IS VERREZEN
Thema: De Verrezene begeleidt het volk
Hongerdoek 1992. Op de voorgrond leidt Jezus het volk naar een nieuwe toekomst. Op de achtergrond zijn een aantal episodes uit de geschiedenis van Latijns-Amerika weergegeven.    
zuid-amerika-1992.jpg

 

 

 

 

 





















Overweging
Gedicht uit Guatemala;
Ze mogen alle bloemen afmaaien,
maar ieder jaar wordt het weer lente.
Ons land zal bloeien.
Iedere druppel bloed,
iedere traan,
iedere snik door kogels gesmoord,
iedere kreet van afgrijzen,
ieder stukje huid
afgerukt door de haat
van de anti-mensen
zal bloeien.
 
Het angstzweet
dat ons uitbrak,
op de vlucht voor de politie,
de adem die we inhielden
uit dodelijke vrees,
zullen bloeien.
Duizend jaar van doodsstrijd
hebben wij doorleefd
in een vaderland,
dat zal bloeien
in een eeuwigdurende lente".
(Julia Esquivel: Guatemala zal bloeien, uitg. BijEEN)
 

Gebed
God, u hebt Jezus opgewekt als eerste der mensen.
Help ons te geloven dat het laatste woord
niet is aan onderdrukking en dood,
maar aan bevrijding en leven.
 

Lied
(Het lied van de opstanding, GvL 591, couplet 3)
(tijdens het lied worden bloemen bij het kruis gelegd.