Golden State is de bijnaam van Californië. Een verwijzing naar de vondst van goudaders, zo'n anderhalve eeuw geleden, die duizenden avonturiers naar de Amerikaanse westkust lokte, begerig naar de quick buck, oftewel een snelle manier om rijk te worden. Maar ze waren niet de eerste gelukzoekers.
De Spanjaarden waren hun voor geweest, onder hen de franciscaan Junípero Serra (1713-1784), die later de eretitel 'apostel van Californië' zou dragen. Hij ging er echter niet voor eigen geldelijk gewin heen, maar om zijn geloof uit te dragen.Deze missionaris kwam van een ander zonnig plekje: Mallorca. Daar werd hij in 1713 in het dorpje Petra geboren als Miguel Serra y Abram. Op zijn zestiende trad hij bij de franciscanen in en liet zich voortaan Junípero noemen, naar een van de beste vrienden van Franciscus van Assisi. Hij wijdde zich er ijverig aan de studie, maar als lid van een bedelorde lag het niet op zijn weg om de rest van zijn leven op Mallorca te slijten. In 1749 vertrok hij in het kielzog van vele van zijn landgenoten naar Las Indias, zoals de Spanjaarden hun Amerikaanse koloniën noemden, omdat Columbus de fout had gemaakt te denken dat hij een nieuwe route naar India had ontdekt, in plaats van een nieuw continent, naar pas later bleek. Maar toen was de naam Las Indias al ingeburgerd.
Junípero ging eerst in Nieuw-Spanje, nu Mexico, aan de slag. Er was voor missionarissen nog voldoende werk, want hoewel de Spanjaarden het gebied al ruim honderd jaar eerder op de Azteken hadden veroverd, was hun autoriteit, de Spaanse taal en cultuur, inclusief het christelijk geloof, voornamelijk tot de steden beperkt. Hij droeg zijn missie op aan de maagd van Guadalupe, die in Mexico bijzondere verering genoot en nog steeds geniet.
Eerst preekte de franciscaan in bergachtig gebied, dichtbij de hoofdstad Mexico, daarna trok hij ook langs vissers- en mijndorpen. In de goede franciscaanse traditie ontzag hij zichzelf hierbij niet, want voor zover nu is na te gaan, heeft hij in acht jaar tijd circa tienduizend kilometer afgelegd, en dat met een open been. Dit moet een uiterst pijnlijke ervaring zijn geweest. Hij was bovendien astmatisch.
Zijn leven nam een nieuwe wending toen hij de vijftig jaar al gepasseerd was. In 1767 verbood de Spaanse koning Carlos III de jezuïetenorde in Spanje en zijn koloniën. De orde had toen dertien missieposten in Baja California, een Mexicaans schiereiland dat vastzit aan wat wij nu kennen als Californië. Die posten raakten van een op de andere dag verweesd en Junípero werd dan ook benoemd tot algeheel overste, met de extra opdracht het missiegebied naar het noorden uit te breiden.
In 1769 vertrok hij daadwerkelijk op ontdekkingstocht; in het gevolg van Don Gaspar de Pórtola. De eerste missiepost die Junípero in het pas verkende gebied stichtte, was San Diego de Alcalá, nu kortweg San Diego, een stad van meer dan een miljoen inwoners. Er zouden er nog meer volgen: Carmel (1770), San Francisco (1776), Santa Clara (1777), om er maar enkele te noemen, allemaal verbonden door een camino real, een onverharde duizend kilometer lange weg die vanuit het zuidelijke San Diego helemaal langs de kust naar de noordelijk gelegen baai van San Francisco liep. Uiteindelijk zouden de franciscanen in Californië 21 missies stichten; Junípero nam er zelf negen voor zijn rekening. De Mallorcaan was nauw bij elke stichting betrokken. Hij hield zich intensief bezig met planning en constructie en zorgde ervoor dat de nieuwe missieposten van voldoende goederen werden voorzien, anders konden ze niet overleven. Hij hield ook hoogstpersoonlijk de supervisie in handen en heeft zodoende zeker 40.000 kilometer afgelegd.
En dat op van die eenvoudige franciscaanse sandalen, astmatisch en met een open been. Hij nam zijn lijfspreuk dan ook zeer letterlijk: altijd voortgaan en nooit achterom kijken. Dit doorzettingsvermogen is kenmerkend voor de Mallorcaan, die zijn geboortestreek nooit meer heeft teruggezien. Hij stierf in 1784 in de Californische missie San Carlos Borromeo. Johannes Paulus II heeft hem in 1988 zalig verklaard. p.l.